Bent u bekend met een dynamisch energiecontract waarbij de elektriciteitsprijzen variëren per uur, oftewel de ‘’day-ahead’’ prijzen? De onbalansmarkt wordt ook steeds belangrijker. In dit artikel leggen we uit wat de onbalansmarkt inhoudt, hoe u hierop kunt handelen, en hoe een consument met een thuisbatterij hiervan kan profiteren.
Day-ahead prijzen zijn de energieprijzen die vooraf worden vastgesteld voor de levering van elektriciteit op de volgende dag. Deze prijzen komen tot stand op de day-ahead markt, waar energieleveranciers een dag van tevoren de benodigde energie kopen en verkopen voor specifieke uren van de volgende dag. De belangrijkste kenmerken van day-ahead prijzen zijn:
Vooruit plannen: Zowel energieproducenten als consumenten gebruiken de day-ahead markt om hun productie- en verbruiksplannen voor de volgende dag te optimaliseren.
Vraag en aanbod: De prijzen worden bepaald door de balans tussen vraag en aanbod van elektriciteit, met factoren zoals weersomstandigheden, economische activiteiten en de beschikbaarheid van energiebronnen die de prijzen beïnvloeden. Zo kan bijvoorbeeld veel zon of wind leiden tot lagere prijzen.
Transparantie: De prijzen worden openbaar gemaakt, wat een duidelijk beeld geeft van de verwachte marktomstandigheden voor de komende dag.
Tijdgebonden: Day-ahead prijzen fluctueren per uur en kunnen aanzienlijk verschillen, afhankelijk van het tijdstip.
Met een dynamisch energiecontract kunt u profiteren van deze fluctuerende prijzen, wat kan leiden tot aanzienlijke besparingen. In tegenstelling tot een vast of variabel contract, biedt een dynamisch contract de flexibiliteit om in te spelen op deze prijsschommelingen. Maar er is meer: u kunt ook financieel profiteren van de onbalansmarkt, wat niet alleen bijdraagt aan een stabieler energienet, maar ook zorgt voor extra besparingen.
Energie-onbalans ontstaat wanneer er een verschil is tussen de opgewekte en verbruikte hoeveelheid elektriciteit. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals:
Voorspellingsfouten: Onnauwkeurige voorspellingen van de elektriciteitsvraag of opwekking, zoals het voorspellen van zonne- en windenergie, kunnen leiden tot onbalans.
Storingen in productie: Onverwachte uitval van centrales of andere productiestoringen kunnen de geplande elektriciteitsproductie verstoren.
Veranderingen in vraag: Onverwachte schommelingen in de vraag naar elektriciteit, zoals een plotselinge stijging in industrieel verbruik of extreme weersomstandigheden, kunnen leiden tot onbalans.
Variabiliteit in hernieuwbare energie: Zonne- en windenergie zijn afhankelijk van weersomstandigheden en kunnen sterk variëren, wat kan resulteren in onbalans.
Beperkte flexibiliteit van traditionele centrales: Traditionele elektriciteitscentrales hebben vaak beperkte mogelijkheden om snel op en af te schakelen, wat hen minder flexibel maakt in het reageren op plotselinge veranderingen in vraag of aanbod.
Voorbeeld: Stel, uw energieleverancier koopt elektriciteit in op basis van uw verwachte verbruik, bijvoorbeeld voor het opladen van uw elektrische auto. Als uw auto onverwachts kapot gaat en de monteur pas later langskomt, blijft de leverancier energie inkopen, terwijl u minder verbruikt. Dit kan leiden tot onbalans op het net, omdat de ingekochte stroom niet gebruikt wordt en blijft "vastzitten" op het net, wat kan leiden tot netcongestie.
De onbalansmarkt is een gespecialiseerde markt waar netbeheerders en energieleveranciers handelen om het evenwicht tussen vraag en aanbod in real-time te herstellen. Hier is hoe het proces werkt:
Realtime Monitoring: Netbeheerders monitoren voortdurend de balans tussen vraag en aanbod. Bij onbalans wordt er snel ingegrepen.
Aanbieding van Regelvermogen: Marktdeelnemers zoals energieproducenten of consumenten met flexibele verbruiksprofielen (zoals slimme thuisbatterijen) bieden regelvermogen aan. Dit betekent dat ze bereid zijn om snel extra stroom te leveren of hun verbruik aan te passen.
Activering van Regelvermogen: Zodra onbalans wordt gedetecteerd, kan de netbeheerder regelvermogen activeren. Dit kan betekenen dat een energieproducent meer stroom moet genereren, of dat een consument gevraagd wordt om minder energie te verbruiken.
Verkoop van Onbalans: De partijen die regelvermogen leveren, krijgen betaald op basis van de onbalansprijzen die op dat moment gelden. Hoe groter de onbalans, hoe hoger de prijs voor het leveren van regelvermogen.
Compensatie: De kosten voor het herstellen van de onbalans worden doorberekend aan de marktdeelnemers die verantwoordelijk waren voor de onbalans. Dit zorgt voor een prikkel om nauwkeuriger te plannen en flexibeler te reageren.
Gebruik van Technologie: Slimme technologieën, zoals thuisbatterijen, kunnen particulieren en bedrijven helpen om actief deel te nemen aan de onbalansmarkt. Door energie op te slaan bij overschot en weer vrij te geven bij een tekort, dragen zij bij aan het balanceren van het net en kunnen ze profiteren van de onbalansprijzen.
Met een thuisbatterij kunt u helpen om het elektriciteitsnet in balans te houden. U slaat overtollige stroom op wanneer er een overschot is, en verkoopt deze wanneer er een tekort is. Dit biedt een kans om te profiteren van de fluctuerende prijzen op de onbalansmarkt, die vaak sterker variëren dan op de day-ahead markt.
Voorbeeld van een Rendement: Tussen oktober 2022 en september 2023 waren er 969 momenten waarop de prijs per kWh met meer dan €0,50 varieerde binnen een kwartier. Met een slimme thuisbatterij van bijvoorbeeld 10 kW en 20 kWh opslagcapaciteit had u op deze momenten 2,5 kW kunnen opladen en zo een netto winst van €1.211 kunnen realiseren door in te spelen op de onbalansmarkt.
Naast het rendement uit de onbalansmarkt kunt u met een thuisbatterij ook besparen op uw energiekosten. Een batterij van 20 kWh kan bijvoorbeeld 7.800 kWh per jaar verhandelen, wat neerkomt op een besparing van ongeveer €936 per jaar.
De terugverdientijd van een thuisbatterij is afhankelijk van de capaciteit en het vermogen van de batterij. Door de onbalanswinst en besparing op energiekosten kunt u een terugverdientijd van ongeveer 6,7 jaar realiseren. Sinds 2024 kunt u ook profiteren van een BTW-teruggave op de aanschaf van een thuisbatterij, waardoor de terugverdientijd kan worden verkort naar ongeveer 5,5 jaar.
Een thuisbatterij biedt meer dan alleen de mogelijkheid om energie op te slaan. Het stelt u in staat om actief deel te nemen aan de energiemarkt en financieel voordeel te behalen. Door slim om te gaan met de energie die u opwekt en verbruikt, helpt u niet alleen het net stabiliseren, maar verlaagt u ook uw energiekosten.
Heeft u interesse in een dynamisch energiecontract en wilt u meer weten over de voordelen van een thuisbatterij? Neem contact met ons op voor advies op maat. Samen met NextEnergy helpen we u graag om duurzamer en efficiënter met uw energie om te gaan.
Kies voor Smart Solar Energy en laad uw elektrische auto slim en efficiënt op. Neem contact met ons op voor een advies op maat en ontdek hoe wij uw laadervaring kunnen verbeteren.